ગાંધીધામ ટુડે, ન્યૂઝ : આદિપુર 2બી વિસ્તારમાં આવેલ ગુરુકૃપા એપાર્ટમેન્ટના ઉપરથી આજે સવારે પોપડા પડવાની ઘટના બની હતી. સદનસીબે આ ઘટનામાં કોઈ જાનહાનિ થઈ નથી. જોકે, એપાર્ટમેન્ટ જર્જરિત હોવા છતાં રહીશો તેમાં વસવાટ કરી રહ્યા છે, જે ચિંતાનો વિષય છે.
નોંધનીય છે કે, અગાઉ પણ ગાંધીધામ ટુડે દ્વારા આ એપાર્ટમેન્ટ જર્જરિત હોવાના અહેવાલો પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા હતા. આ ઘટના ફરી એકવાર જર્જરિત ઇમારતોની સુરક્ષાનો મુદ્દો સામે લાવે છે. સ્થાનિક તંત્ર દ્વારા આવા જોખમી એપાર્ટમેન્ટ સામે તાત્કાલિક પગલાં લેવામાં આવે તે જરૂરી છે.

ગાંધીધામ-આદિપુરમાં જર્જરિત ઇમારતોનો પડકાર, નાગરિકોના જીવ તાળવે ચોંટ્યા !
This Article Includes
ગાંધીધામ ટુડે, ન્યૂઝ : ગાંધીધામ અને આદિપુર શહેરોમાં ઉભેલી અસંખ્ય જર્જરિત ઇમારતો હાલ સ્થાનિક નાગરિકો અને વહીવટી તંત્ર બંને માટે એક ગંભીર પડકાર બનીને ઉભરી રહી છે. આ ઇમારતો રહેવાસીઓના જીવન અને તેમની સંપત્તિ માટે મોટો ખતરો ઉભો કરી રહી છે, ત્યારે તેમના ભવિષ્ય અંગે તાત્કાલિક ચર્ચા અને નક્કર પગલાં લેવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે.
જોખમમાં જીવતા નાગરિકો: “મોત ઝળુંબી રહ્યું છે”
ગાંધીધામ-આદિપુરમાં, ૧૫થી વધુ જર્જરિત ઇમારતો પર કોઈ કાર્યવાહી ન થતાં સ્થાનિકો માટે “મોત ઝળુંબી રહ્યું છે” તેવી ભયાવહ સ્થિતિ સર્જાઈ છે. ભારતીય કાયદા અનુસાર, રાજ્યના બાંધકામ નિયમો (બિલ્ડિંગ બાયલોઝ) હેઠળ, જો કોઈ ઇમારત જર્જરિત હોય અને જાહેર સલામતી માટે જોખમી હોય, તો તેને ભયજનક જાહેર કરી શકાય છે. આ ઉપરાંત, ફેક્ટરીઝ એક્ટ, ૧૯૪૮ હેઠળ ઔદ્યોગિક ઇમારતો પણ નિયમિત નિરીક્ષણ હેઠળ આવે છે.
આવી ઇમારતો પાસે રહેતા કે વેપાર કરતા સ્થાનિકો ભારે ભય હેઠળ જીવી રહ્યા છે. તેઓ જણાવે છે કે, “અમારા વિસ્તારમાં ઘણી ઇમારતો એટલી જૂની છે કે દર વર્ષે વરસાદમાં પાણી નીતરે છે. ભૂકંપનો ભય પણ હંમેશા રહે છે.” આ ભય વાસ્તવિક છે. આદિપુરમાં ગત વર્ષે આવી જ એક ઇમારતનો કાટમાળ પડતા એક માસૂમ બાળકીનું કરુણ મોત નિપજ્યું હતું. આ ઘટના જર્જરિત ઇમારતોથી ઉદ્ભવતા ભયની ગંભીરતા દર્શાવે છે. તાજેતરમાં જ આદિપુરના ગુરુકૃપા એપાર્ટમેન્ટના પોપડા પડ્યા હતા, જોકે સદનસીબે કોઈ જાનહાનિ થઈ ન હતી. પરંતુ આ ઘટનાએ ફરી એકવાર આવા બાંધકામોની જર્જરિત હાલત પર પ્રકાશ પાડ્યો છે.
આડેધડ કાર્યવાહી અને અવરોધો
મહાનગરપાલિકાએ તાજેતરમાં આવી જોખમી ઇમારતોને નોટિસો પાઠવી હતી, પરંતુ તે પછી કોઈ નક્કર કાર્યવાહી કરવામાં આવી નથી. મનપાના સૂત્રોએ જણાવ્યું કે તેઓ જોખમી ઇમારતોની યાદી તૈયાર કરી રહ્યા છે. નિયમ મુજબ, જો કોઈ ઇમારત રિપેર ન થઈ શકે તો તેને તોડી પાડવાનો આદેશ આપવામાં આવે છે.
પરંતુ, આ પ્રક્રિયામાં અનેક અવરોધો છે. ભાડૂઆતો અને માલિકો વચ્ચેના વિવાદો, તેમજ આર્થિક મર્યાદાઓ આ પ્રક્રિયાને જટિલ બનાવે છે. ભાડૂઆત નિયંત્રણ કાયદા હેઠળ, જૂની ઇમારતોમાં રહેતા ભાડૂઆતોને બહાર કાઢવા પણ મુશ્કેલ હોય છે, જેના કારણે રિડેવલપમેન્ટમાં વિલંબ થાય છે.
ભવિષ્યના વિકલ્પો અને તાત્કાલિક જરૂરિયાત
ગાંધીધામ-આદિપુરની આ જોખમી ઇમારતોનું ભવિષ્ય મહાનગરપાલિકા, રાજ્ય સરકાર, અને રહેવાસીઓના સક્રિય સહકાર પર નિર્ભર છે. નિષ્ણાતોના મતે, આ ઇમારતોને બચાવવા માટે ત્રણ મુખ્ય વિકલ્પો છે:
- રિપેરિંગ: જો ઇમારતોની હાલત સુધારવા યોગ્ય હોય તો તેનું સમારકામ કરવું.
- રિડેવલપમેન્ટ: જૂની ઇમારતોને પાડીને તેના સ્થાને નવી, સુરક્ષિત બાંધકામો કરવા.
- સુરક્ષિત ડિમોલિશન: જો ઇમારતો રિપેર કે રિડેવલપમેન્ટ માટે અયોગ્ય હોય તો તેને સુરક્ષિત રીતે તોડી પાડવી.
૨૦૦૧ના ભૂકંપ બાદ ઘણી ઇમારતોનું નવીનીકરણ થયું હતું, જેમાંથી આદિપુરની ગાંધી સમાધિ એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. ૧૯૯૮ના વાવાઝોડા અને ૨૦૦૧ના ભૂકંપ બાદ તેનું સફળતાપૂર્વક નવીનીકરણ કરવામાં આવ્યું હતું.
મહાનગરપાલિકા અને રાજ્ય સરકારે આ મુદ્દે તાત્કાલિક ધોરણે નિરીક્ષણ કરીને અસરકારક પગલાં લેવાની અત્યંત આવશ્યકતા છે. જો સમયસર પગલાં નહીં લેવાય, તો આ જર્જરિત ઇમારતો ગાંધીધામ-આદિપુરની સલામતી અને વિકાસ માટે મોટું જોખમ બની રહેશે. શું તંત્ર આ જોખમને ગંભીરતાથી લેશે અને નાગરિકોના જીવ અને સંપત્તિનું રક્ષણ કરશે?