ગાંધીધામ ટુડે, ન્યૂઝ : સ્વયમ્ સૈનિક દળ (SSD) દ્વારા ગુજરાત રાજ્યમાં આગામી વર્ષ ૨૦૨૬થી બુદ્ધ પૂર્ણિમા (Vesak Day)ના દિવસે જાહેર રજા (Public Holiday) જાહેર કરવા માટે રાજ્યપાલ, મુખ્યમંત્રી, મુખ્ય અધિક સચિવ અને ગુજરાત અલ્પસંખ્યક નાણા અને વિકાસ નિગમના મેનેજિંગ ડિરેક્ટરને રજૂઆત કરવામાં આવી છે. આ રજૂઆતમાં ભારતના મૂળનિવાસી સમાજ (SC, ST, OBC અને લઘુમતી)ના શાસ્તા અને આસ્થાના કેન્દ્ર એવા તથાગત ગૌતમ બુદ્ધના જન્મદિવસને જાહેર રજા તરીકે માન્યતા આપવાની માંગ કરવામાં આવી છે.
રજૂઆત પાછળના મુખ્ય કારણો
This Article Includes
SSD દ્વારા કરવામાં આવેલી રજૂઆતમાં બુદ્ધ પૂર્ણિમાને જાહેર રજા જાહેર કરવા માટેના અનેક કારણો રજૂ કરવામાં આવ્યા છે. તેઓ જણાવે છે કે ગુજરાત સરકાર દ્વારા વર્ષ ૧૯૭૯માં બૌદ્ધ, મુસ્લિમ, ખ્રિસ્તી, શીખ, પારસી અને જૈન સમુદાયોને “ધાર્મિક લઘુમતીનો દરજ્જો” આપવામાં આવ્યો છે. ભારતીય બંધારણના અનુચ્છેદ ૨૫ થી ૨૮ હેઠળ દરેક નાગરિકને પોતાના ધર્મનું પાલન અને પ્રચાર કરવાનો મૂળભૂત અધિકાર મળેલો છે, જેના ભાગરૂપે અન્ય લઘુમતી સમુદાયોને તેમના મુખ્ય તહેવારોમાં જાહેર રજાઓ મળે છે, પરંતુ બૌદ્ધ સમુદાયને તેમના સૌથી પવિત્ર તહેવાર “બુદ્ધ પૂર્ણિમા” નિમિત્તે એક પણ જાહેર રજા ફાળવવામાં આવી નથી. આ બાબતને તેઓ બૌદ્ધ સમુદાય પ્રત્યે ભેદભાવપૂર્ણ અને અન્યાયી ગણાવે છે.
ગૌતમ બુદ્ધ અને ભારતના મૂળનિવાસી સમાજનું જોડાણ
રજૂઆતમાં ગૌતમ બુદ્ધને કેવળ એક ધર્મના સંસ્થાપક નહીં, પરંતુ ભારતીય ઇતિહાસના એવા મહાનાયક તરીકે ઓળખાવવામાં આવ્યા છે જેમણે જ્ઞાન, કરુણા, સમાનતા અને વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિકોણનો માર્ગ બતાવ્યો. SSD મુજબ, તેમના વિચારોએ ભારતના કરોડો વંચિત અને શોષિત લોકો માટે મુક્તિનો માર્ગ ખોલ્યો છે.
રજૂઆતમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે:
- ગૌતમ બુદ્ધે તત્કાલીન સમાજમાં વ્યાપ્ત ભેદભાવ, અસમાનતા અને વર્ણવ્યવસ્થાનો વિરોધ કરી માનવ માત્રની સમાનતાનો સિદ્ધાંત આપ્યો, જે આજે પણ ભારતના કરોડો મૂળનિવાસીઓ માટે પ્રેરણારૂપ છે.
- ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકરે બુદ્ધના વિચારોને ભારતીય બંધારણના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો – સ્વતંત્રતા, સમાનતા અને બંધુત્વ -માં સ્થાન આપ્યું છે અને બૌદ્ધ ધમ્મનો અંગીકાર કરીને કરોડો લોકોને આત્મસન્માન અને ગૌરવ અપાવ્યું છે. તેથી, બુદ્ધ પૂર્ણિમાની ઉજવણી બંધારણીય મૂલ્યોની ઉજવણી સમાન છે.
- ભારતના કરોડો SC, ST, OBC અને લઘુમતી પરિવારો માટે ગૌતમ બુદ્ધ માત્ર એક ઐતિહાસિક વ્યક્તિત્વ નથી, પરંતુ તેમની જીવનશૈલી, સંસ્કૃતિ અને આસ્થાનું અભિન્ન અંગ છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય અને બંધારણીય પરિપ્રેક્ષ્ય
રજૂઆતમાં એ પણ નોંધ લેવામાં આવી છે કે વિશ્વભરમાં ‘Vesak Day’ તરીકે ઉજવાતી બુદ્ધ પૂર્ણિમાને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (United Nations) દ્વારા પણ વૈશ્વિક માન્યતા આપવામાં આવી છે. ભારતના ઘણા રાજ્યોમાં આ દિવસે જાહેર રજા હોય છે, પરંતુ ગુજરાતમાં બૌદ્ધ ધર્મ પાળતા લોકો માટે એકપણ રજા ન હોવાથી તેમની ધાર્મિક લાગણીઓ ઘવાય છે.
SSDના મતે, આ અન્યાય બંધારણીય અધિકારોનું પણ ઉલ્લંઘન કરે છે, જેમાં અનુચ્છેદ ૧૫ (ધર્મના આધારે ભેદભાવ સામેનો અધિકાર), અનુચ્છેદ ૨૧ (ગૌરવપૂર્ણ જીવન જીવવાનો અધિકાર) અને અનુચ્છેદ ૨૫ (ધર્મ પાળવાની અને પ્રચાર કરવાની સ્વતંત્રતા)નો સમાવેશ થાય છે.
આ અગાઉ પણ અનેક વખત લેખિત અને મૌખિક રીતે આ અંગે માંગણીઓ કરવામાં આવી છે, પરંતુ સરકાર દ્વારા આ અરજીઓ અને લાખો લોકોની આસ્થાને ધ્યાનમાં લેવામાં આવી નથી. આ રજૂઆતના અંતમાં, SSD દ્વારા માંગણી કરવામાં આવી છે કે આગામી વર્ષ ૨૦૨૬થી જાહેર થતાં નોટિફિકેશનમાં બુદ્ધ પૂર્ણિમાને સમગ્ર ગુજરાત રાજ્યમાં ‘જાહેર રજા’ તરીકે ઘોષિત કરવામાં આવે.
આ રજા માત્ર એક ઔપચારિકતા નહીં, પરંતુ ભારતના કરોડો લોકોની આસ્થા, તેમના આત્મસન્માન અને ભારતના બંધારણીય મૂલ્યોનું સાચું સન્માન હશે, તેમ રજૂઆતમાં જણાવવામાં આવ્યું છે.
