પૂર્વ કચ્છમાં વધી રહેલા ઓનલાઇન છેતરપિંડીના કિસ્સાઓ: સાવધાની એ જ સુરક્ષા

ગાંધીધામ ટુડે, ન્યૂઝ : પૂર્વ કચ્છના ગાંધીધામ અને અંજાર જેવા વિસ્તારોમાં ઓનલાઇન છેતરપિંડીના કિસ્સાઓ ચિંતાજનક રીતે વધી રહ્યા છે. સાયબર ઠગ્સ હવે લોકોને છેતરવા માટે નવી નવી પદ્ધતિઓ અપનાવી રહ્યા છે, જેમાં પાર્ટ-ટાઈમ જોબ, સરકારી યોજનાઓ, કે પછી ટ્રાફિકના નિયમો ભંગ થયા હોવાના મેસેજ દ્વારા લોકોના પૈસા પડાવી લેવામાં આવે છે. તાજેતરમાં જ બનેલી બે ઘટનાઓ આ વાતની સાક્ષી પૂરે છે.

---

ટાસ્ક પૂરા કરવાના નામે 2.41 લાખની છેતરપિંડી

અંજાર તાલુકાના મેઘપર બોરીચી ગામના એક યુવાન સાથે પાર્ટ-ટાઈમ જોબના બહાને રૂ. 2.41 લાખની છેતરપિંડી થઈ છે. ભીમાસરની એક કંપનીમાં નોકરી કરતા વિનિત જિતેન્દ્ર માલવી (લુહાર) નામના યુવાનને વોટ્સએપ પર એક અજાણ્યા નંબર પરથી મેસેજ આવ્યો હતો. મેસેજ મોકલનારે પોતાને સિગ્મા ઈન્ડિયા પ્રા. લિ. કંપનીની એચ.આર. સુનીલા શર્મા તરીકે ઓળખાવી હતી અને પાર્ટ-ટાઈમ જોબની ઓફર કરી હતી.

શરૂઆતમાં યુવાનને ગૂગલ મેપ પર જુદી જુદી જગ્યાઓને ફાઈવ-સ્ટાર રિવ્યૂ આપવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું, જેના બદલામાં તેને થોડા પૈસા પણ મળ્યા હતા. આનાથી વિશ્વાસ કેળવાયા બાદ, ઠગ્સ દ્વારા તેને અઘરા ‘ટાસ્ક’ પૂરા કરવાના નામે પૈસા જમા કરાવવાનું કહેવામાં આવ્યું. પોતાની પાસે પૈસા ન હોવા છતાં, યુવાને પોતાની બહેન, પિતા અને પિતાના મિત્રના ખાતામાંથી કુલ રૂ. 2,41,000 ઠગ્સના ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરી દીધા. ત્યારબાદ જ્યારે તેણે પોતાના પૈસા પાછા લેવાનો પ્રયાસ કર્યો ત્યારે તે શક્ય બન્યું નહોતું. પોલીસે આ મામલે ગુનો નોંધીને તપાસ શરૂ કરી છે.

---

mParivahan APK ફાઇલના નામે 2.28 લાખની છેતરપિંડી

બીજી એક ઘટનામાં, ગાંધીધામના મહેશ્વરીનગર પાછળ રહેતા અને નીલકંઠ ટ્રાન્સપોર્ટ નામની પેઢી ચલાવતા જગદીશ ધરમશી મસૂરિયા નામના યુવાન સાથે પણ છેતરપિંડી થઈ છે. તેમને મોબાઈલ પર “mParivahan.apk” લખેલો એક સાદો મેસેજ આવ્યો હતો. આ મેસેજ ખોલતા જ તેમનો ફોન થોડી વાર માટે બંધ થઈ ગયો અને પછી આપોઆપ ચાલુ થયો.

ફોન ચાલુ થયા બાદ, તેમને વોટ્સએપ પર એક અજાણ્યા નંબર પરથી મેસેજ આવ્યો, જેમાં તેમની એક્ટિવા માટે ટ્રાફિક નિયમન ભંગ બદલ રૂ. 1,000નું ચૂકવણું થયાની વિગત હતી અને સાથે mParivahan ફાઈલ પણ હતી. તેવામાં થોડી જ ક્ષણોમાં તેમના ખાતામાંથી કુલ રૂ. 2,28,076 ઉપડી ગયા. આ રકમ રૂ. 50,243, રૂ. 78,450 અને રૂ. 99,383 એમ ત્રણ હપ્તામાં કપાઈ ગઈ હતી. છેતરપિંડીનો ભોગ બનેલા યુવાને તાત્કાલિક હેલ્પલાઇન નંબર 1930 પર ફરિયાદ નોંધાવી હતી અને પોલીસે પણ આ મામલે કાર્યવાહી હાથ ધરી છે.

---

ભૂતકાળના કિસ્સાઓ અને સાયબર ઠગ્સની મોડસ ઓપરેન્ડી

પૂર્વ કચ્છમાં આ પ્રકારની છેતરપિંડીના કિસ્સાઓ પહેલા પણ બન્યા છે. થોડા સમય પહેલા, કંડલા પોર્ટ વિસ્તારમાં એક વ્યક્તિ સાથે ‘ઓનલાઈન રેટિંગ’ના નામે છેતરપિંડી થઈ હતી, જેમાં તેને અમુક વેબસાઈટ કે એપને રેટિંગ આપવાનું કહીને પૈસા પડાવવામાં આવ્યા હતા. આ સિવાય, લોન આપવાના બહાને, લોટરી લાગી હોવાના મેસેજ કરીને, અથવા તો વીજળી બિલ ભરવાનું બાકી છે તેવા નકલી મેસેજ મોકલીને પણ અનેક લોકોને છેતરવામાં આવ્યા છે.

સાયબર ઠગ્સ સામાન્ય રીતે લોકોને લલચાવવા માટે ઓનલાઈન પાર્ટ-ટાઈમ જોબ, મોટા વળતર કે સરકારી યોજનાનો સહારો લે છે. તેઓ શરૂઆતમાં નાની રકમ આપીને વિશ્વાસ જીતી લે છે અને પછી મોટા ટાસ્ક કે મોટા ફાયદાના નામે વધારે પૈસા પડાવે છે. આ સિવાય, તેઓ .apk જેવી શંકાસ્પદ ફાઈલો મોકલીને લોકોના ફોનમાં માલવેર ઇન્સ્ટોલ કરે છે, જેનાથી તેમના ફોનનો કંટ્રોલ મેળવી શકાય છે અને બેંક ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડી શકાય છે.

આવા કિસ્સાઓથી બચવા માટે, નાગરિકોએ અજાણ્યા નંબર પરથી આવતા મેસેજ કે લિંક પર ક્લિક કરવાનું ટાળવું જોઈએ. ક્યારેય કોઈ પણ વ્યક્તિને પોતાના બેંક ખાતાની વિગતો, OTP, કે પર્સનલ માહિતી આપવી નહિ. જો કોઈ પણ પ્રકારની શંકાસ્પદ ઘટના બને તો તાત્કાલિક સાયબર ક્રાઈમ હેલ્પલાઈન નંબર 1930 પર સંપર્ક કરવો જોઈએ. આ ઉપરાંત, સ્થાનિક પોલીસ સ્ટેશનમાં પણ ફરિયાદ નોંધાવવી જરૂરી છે. સાયબર સુરક્ષા માટે જાગૃતતા અને સાવધાની એ જ શ્રેષ્ઠ ઉપાય છે.

ગાંધીધામ ટુડેની અપીલ: સાયબર ફ્રોડથી સાવચેત રહો!

---

વધતા જતા ઓનલાઇન ફ્રોડના કિસ્સાઓને ધ્યાનમાં રાખીને, ગાંધીધામ ટુડે આપ સૌને અપીલ કરે છે કે સાયબર ઠગ્સથી સાવચેત રહો. ખાસ કરીને, નીચેની બાબતોનું ધ્યાન રાખો:

• અજાણ્યા મેસેજ અને લિન્કથી દૂર રહો: જો તમને કોઈ અજાણ્યા નંબર પરથી SMS, WhatsApp કે અન્ય કોઈ માધ્યમથી લિન્ક આવે, તો તેને ક્યારેય ઓપન કરશો નહીં.
• “.apk” ફાઈલ ડાઉનલોડ ન કરો: ખાસ કરીને mParivahan, વીજળી બિલ, કે અન્ય કોઈ સરકારી યોજનાના નામથી આવતી “.apk” ફાઈલને ક્યારેય ડાઉનલોડ કે ઇન્સ્ટોલ ન કરો. આ ફાઈલો તમારા ફોનમાં માલવેર ઇન્સ્ટોલ કરીને તમારી અંગત માહિતી ચોરી શકે છે.
• OTP કે બેંકની વિગતો શેર ન કરો: કોઈ પણ વ્યક્તિને ફોન પર કે મેસેજ દ્વારા તમારા બેંક ખાતાની વિગતો, ATM પિન કે OTP આપશો નહીં.
• લાલચથી બચો: પાર્ટ-ટાઇમ જોબ, મોટા વળતર, કે લોટરી લાગી હોવાના મેસેજથી દૂર રહો. આ બધું તમને છેતરવા માટેની જાળ હોય છે.

કોઈપણ પ્રકારની ઓનલાઈન છેતરપિંડીનો શિકાર બનો તો તાત્કાલિક સાયબર ક્રાઇમ હેલ્પલાઇન નંબર 1930 પર સંપર્ક કરો અને નજીકના પોલીસ સ્ટેશનમાં જાણ કરો.